Ook Griekse crisis is weer terug van (nooit) weggeweest: Schuldenlast gestegen naar 180% BNP, van beloofde hervormingen is vrijwel niets terecht gekomen
Zonder het massale geld bijdrukken door de ECB -€ 90 miljard per maand- zouden Frankrijk, Italië en Spanje onmiddellijk bankroet zijn, zo legde financieel analist Egmond Haidt onlangs uit. Daarnaast is de enige reden waarom de eurozone nog bestaat de extreem lage rente. Echter, de rente die de failliete staten Frankrijk en Italië over hun staatsschulden moeten betalen, is ondanks de digitale geldpers van de ECB in korte tijd fors gestegen. Met de verkiezingen in Frankrijk en mogelijk ook weer Italië in aantocht, is er nog maar een klein zetje nodig om (een van) beide landen uit de euro en wellicht ook de EU te doen treden. Dat zal het einde van de faliekant mislukte unie betekenen.
De Franse rente steeg van 0,1% in september naar 1,07% nu, en de Italiaanse van 1,1% naar 2,25%. De percentages zijn volgens Haidt echter nog steeds véél te laag als gekeken wordt naar de gigantische staatsschulden van beide landen: € 2,16 biljoen voor Frankrijk (97,5% van het BNP), en € 2,2 biljoen voor Italië (132,7% van het BNP).
Le Pen dreigt met Frexit
Beleggers en investeerders beginnen weer nerveus te worden. In Frankrijk, de tweede economie van de eurozone, zal Front National leider Marine Le Pen het zo goed als zeker tot de tweede ronde van de presidentsverkiezingen op 23 april schoppen. Peilingen wijzen nu uit dat ze die vervolgens toch zal verliezen, maar met de ‘onverwachte’ winst van Donald Trump en het Brexit in gedachten, vreest de financiële wereld dat een nieuwe ‘verrassing’ mogelijk is.
Le Pen wil bij winst nog dit jaar een referendum over de euro organiseren, en van Brussel de zeggenschap over een eigen munt, eigen wetten en de eigen begroting terugeisen. Als dat wordt geweigerd, zal ze het volk adviseren om voor uittreding uit de EU te stemmen (‘Frexit’), wat het onmiddellijke einde van de eurozone en vermoedelijk ook de Unie zal betekenen.
Nog grotere zorgen over Italië
Over Italië zijn nog veel grotere zorgen. Dat komt niet alleen door de percentueel veel hogere staatsschuld, maar ook omdat er in juni opnieuw verkiezingen zouden kunnen komen, en oppositiepartij M5S van cabaretier Beppe Grillo aan de macht zou kunnen komen. Grillo wil eveneens een referendum over de Italiaanse uittreding uit de eurozone organiseren.
ECB president Mario Draghi suggereerde onlangs voor het eerst dat zijn thuisland inderdaad onder bepaalde voorwaarden de eurozone zou kunnen verlaten. Jarenlang had hij volgehouden dat alleen al het idee onbestaanbaar was, en de ECB altijd alles zou blijven doen om de muntunie intact te houden. Alleen al het feit dat hij het nu toch heeft genoemd geeft aan hoe realistisch en ernstig de situatie ondertussen is geworden.
Ook Griekse crisis weer terug
Tot overmaat van ramp is –zoals we vanaf 2010 voorspelden- ook de Griekse crisis weer terug van (nooit) weggeweest. De honderden miljarden euro’s die de eurozone in het land* heeft gepompt, zijn alweer zo goed als verdampt, terwijl de Grieken amper werk hebben gemaakt van de beloofde hervormingen. De schuldenlast is zelfs verder gestegen naar 180% van de BNP. Het IMF eist opnieuw een massale schuldenkwijtschelding, maar Europa is daar zeer huiverig voor, omdat dan ook de Fransen, Italianen en Spanjaarden hetzelfde zullen eisen. En daar ontbreekt simpelweg het geld voor. (2)
(* Voornamelijk in het failliete Europese bankensysteem, dat dankzij de Griekse schuldenlast dreigde om te vallen.)
Draghi machteloos als er een referendum komt: Euro zal instorten
Door de politieke onzekerheid kan de rente voor Frankrijk en Italië de komende maanden verder stijgen. De vraag is wanneer Draghi ingrijpt en het opkoopprogramma, dat in april naar € 60 miljard per maand wordt teruggeschroefd, weer opvoert. Mochten de Fransen of Italianen inderdaad voor respectievelijk Le Pen en Grillo stemmen, en er komt inderdaad een referendum, dan kan zelfs Draghi met zijn geldpersen niets meer doen om de jarenlang op kosten van met name Duitsland en Nederland uitgestelde instorting van de eurozone te stoppen.
David D. Letterman
(1) Finanzen100
(2) Cash.ch
(3) Xandernieuws